Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie, Wydział V Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Adam Solecki

Protokolant: Klaudia Zaborowska, Mateusz Dobczyński

w obecności oskarżyciela publicznego: - - - - -

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 4 września i 22 października 2015 r. sprawy:

G. B. , córki J. i S., urodzonej dnia (...) w R.,

obwinionej o to, że:

wbrew ustawowemu obowiązkowi w dniu 31 grudnia 2014 r. w W. przy ulicy (...) nie wskazała na żądanie uprawnionego organu Straży Miejskiej, komu powierzyła pojazd marki V. o nr rej. (...) do kierowania lub użytkowania w oznaczonym czasie, tj. 31 października 2014 r.,

tj. o wykroczenie z art. 96 § 3 k.w. w zw. art. 78 ust. 4 i 5 oraz art. 129 b ust. 3 pkt 7 PRD

o r z e k a:

I.  Obwinioną G. B. w ramach zarzucanego jej czynu uznaje za winną tego, że dniu 21 listopada 2014 r. w T. przy ul. (...) wbrew ciążącemu na niej prawnemu obowiązkowi nie wskazała na uprzednie żądanie uprawnionego organu, tj. Straży Miejskiej w T., komu powierzył do używania lub kierowania w dniu 31 października 2014 r. pojazd marki V. o nr rej. (...), którego jest właścicielem, a którym to pojazdem w danym dniu około godziny 21:43 w miejscowości P. na skrzyżowaniu (...) z ul. (...) popełniono wykroczenie polegające na przekroczeniu dozwolonej prędkości o 41 km/h, czym obwiniona wyczerpała znamiona wykroczenia z art. 96 § 3 k.w. i za to na podstawie art. 96 § 3 k.w. obwinioną skazuje i wymierza jej karę grzywny w wysokości 500 (pięciuset) złotych;

II.  Na podstawie art. 118 § 1 k.p.w. i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w wysokości 150 (stu pięćdziesięciu) złotych, w tym opłatę w wysokości 50 (pięćdziesięciu) złotych.

Sygn. akt: V W 2492/15

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego w niniejszej sprawie Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Funkcjonariusze Straży Miejskiej w T. ujawnili przy użyciu prędkościomierza kontrolnego do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym o nazwie REDFLEXred-speed (fotoradaru), iż dnia 31 października 2014 r. około godz. 21:43 kierujący pojazdem marki V. o nr rej. (...) w miejscowości P. na skrzyżowaniu (...) z ul. (...) popełnił wykroczenie polegające na przekroczeniu dozwolonej prędkości o 41 km/h. W momencie popełnienia tego wykroczenia nie ustalono osoby kierującego (k. 2, 16).

W toku czynności wyjaśniających ustalono, że właścicielem w/w pojazdu marki V. jest G. B. (k. 2). Straż Miejska zwróciła się wówczas do G. B. pismem z dnia 5 listopada 2014 r. (k. 2-4), w którym to została wskazana marka, numer rejestracyjny pojazdu i data ujawnionego wykroczenia drogowego i m.in. pouczono o wynikającym z art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym obowiązku wskazania, komu został powierzony pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. W piśmie wyznaczono termin 7 dni na udzielenie w/w informacji. Pouczono również, iż niewskazanie komu powierzony został pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, stanowi wykroczenie z art. 96 § 3 k.w.

Dnia 17 listopada 2014 r. G. B. odebrała w/w pismo z dnia 5 listopada 2014 r. (k. 5 zwrotka).

Pismem zatytułowanym „Wniosek o umorzenie postępowania” datowanym na dzień 21 listopada 2014 r., które wpłynęło do Straży Miejskiej w T. w dniu 26 listopada 2014 r., G. B. udzieliła Straży Miejskiej w T. odpowiedzi, w której w szczególności nie wskazała osoby, która użytkowała w/w oraz przedstawiła swoją ocenę zasadności i dopuszczalności skierowanego do niej wezwania (k. 6-8).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane powyżej dowody oraz wyjaśnienia obwinionej (k. 51-52).

Obwiniona G. B. w toku czynności wyjaśniających nie skorzystał z prawa do złożenia wyjaśnień (k. 1, 10-11).

Na rozprawie przed Sądem, obwiniona nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i złożyła wyjaśnienia (k. 51-52), w których wyjaśniła m. in. iż: otrzymała fotografię ze Straży Miejskiej; nie rozpoznała się na niej ani kilku innych osób, które czasami jeżdżą tym autem; przyjrzeli się tym zdjęciom i nie byli w stanie nikomu tego przypisać; oburzające jest przysyłanie obwinionej dokumentów, w których ma ustalić, że była winna lub ktoś był winny; nie poczuwa się do winy; jest właścicielem samochodu V. o nr rej. (...) i była nim w dniu 31 października 2014 r.; rozpoznała okazane dokumenty z k. 2-5; wyjaśniła iż na k. 5 znajduje się jej podpis; czytała okazane dokumenty; przyjęła do wiadomości fakt, że przyszło wezwanie zawarte w tych dokumentach, natomiast nie poczuwa się do żadnej odpowiedzialności, żeby miała na to wezwanie zareagować w taki sposób jak było to tam napisane; napisała Straży Miejskiej to co wiedziała; nie zastosowała się do wezwanie, bo żadna ewentualność nie kwalifikowała się – nie mogła napisać, że tam była i jechała, nie mogła napisać że poznała jakąś tam osobę, w związku z tym napisała wyjaśnienie; rozpoznała okazane dokumenty z k. 10-11; wyjaśniła iż na k. 11 znajduje się jej podpis.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom obwinionej G. B. z których wynika, iż nie zastosowała się ona do wezwania do wskazania osoby, której powierzyła należący do niej pojazd do używania lub kierowania w dniu 31 października 2014 r., gdyż wyjaśnienia te mają swoje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, jak również nie ma żadnych powodów aby odmówić takim wyjaśnieniom obwinionej wiarygodności, pomimo nawet tego, że obwiniona nie przyznała się formalnie do winy, co w ocenie Sądu jest przyjętą przez nią linią obrony.

Sąd uznał za wiarygodne stanowiące podstawę ustaleń faktycznych dokumenty zgromadzone w aktach sprawy i ujawnione w trybie art. 76 k.p.w., albowiem ich autentyczność i rzetelność nie budzi wątpliwości, zostały one sporządzone poprawnie, w sposób zgodny ze standardami rzetelnego postępowania, zaś żadna ze stron nie kwestionowała ich treści.

W oparciu o ustalony w powyższy sposób stan faktyczny, Sąd uznał iż wina obwinionej oraz przebieg i okoliczności popełnionego przez nią czynu nie budzą wątpliwości. Zdaniem Sądu, obwiniona jako osoba dojrzała i w pełni poczytalna miała pełną świadomość rozpoznania znaczenia przedsiębranego przez siebie zachowania i możliwość rozpoznania niezgodności takiego postępowania z przepisami ustawy Prawo ruchu drogowym jak również kodeksu wykroczeń.

W ocenie Sądu obwiniona swoim zachowaniem wypełniła znamiona wykroczenia określonego w art. 96 § 3 k.w. Zgodnie z tym przepisem karze podlega ten, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Niewskazanie może polegać zarówno na udzieleniu odpowiedzi negatywnej (np. że nie on prowadził/używał pojazdu lub/i że nie wskaże osoby kierującej lub nie wie w czyjej dyspozycji był w danym czasie pojazd), jak i w ogóle na zaniechaniu udzielenia jakiejkolwiek odpowiedzi. Wobec powyższego stwierdzić należy, że znamię niewskazania jest spełnione zarówno, gdy wezwany wskaże, że to nie on prowadził/używał pojazd nie podając jednocześnie faktycznego użytkownika, jak i w razie bezczynności tj. nieudzielenia w ogóle odpowiedzi uprawnionemu organowi, o ile oczywiście pismo z żądaniem wskazania zostało adresatowi prawidłowo i skutecznie doręczone.

Zgodnie z treścią art. 4 § 2 k.w. wykroczenie uważa się za popełnione na miejscu, gdzie sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek nastąpił lub miał nastąpić. Wbrew stanowisku prezentowanemu przez oskarżyciela publicznego miejscem popełnienia przedmiotowego wykroczenia z art. 96 § 3 k.w. nie jest miejsce zamieszkania obwinionej, do której skierowano wezwanie ze Straży Miejskiej w T., lecz miejsce siedziby tego organu (ul. (...) w T.), do którego odpowiedź obwinionej miała zostać skierowana. Czyn zarzucany obwinionej polega bowiem na niewykonaniu określonego obowiązku wobec Straży Miejskiej w T.. Obwiniona powinna wypełnić ciążące zobowiązanie właśnie wobec Straży Miejskiej w T. i bez znaczenia jest w jakim miejscu wypełniłaby żądane oświadczenie. Dlatego też Sąd ustalił, iż miejscem popełnienia wykroczenia zarzucanego obwinionej w sprawie niniejszej jest miasto T., a dokładnie miejsce siedziby organu – ul. (...).

Wykroczenie z art. 96 § 3 k.w. może być popełnione zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, gdyż zgodnie z art. 5 k.w. wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, chyba że ustawa przewiduje odpowiedzialność tylko za wykroczenie umyślne, co jest zasadą odmienną niż w kodeksie karnym.

Powyższe wykroczenie ma charakter indywidualny, tzn. popełnić je może jedynie osoba, na której ciąży obowiązek odpowiedniego zachowania. Obowiązek wskazania wynika z treści art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.).

Zgodnie z art. 78 ust. 4 w/w ustawy, właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec. Obowiązek wskazania ciąży nie tylko na „właścicielu” danego pojazdu, ale również na jego „posiadaczu”. Właściciel lub posiadacz pojazdu wykona swój obowiązek, gdy wskaże osobę, której oddał pojazd do kierowania lub używania, a wówczas obowiązek ten przechodzi na tę osobę.

Ustawodawca przewidział również możliwość zwolnienia się z obowiązku „wskazania” osoby, której powierzono pojazd, ale jedynie pod warunkiem wykazania, że: po pierwsze dany pojazd został użyty wbrew woli i wiedzy właściciela lub posiadacza pojazdu, po drugie przez nieznaną osobę, po trzecie w/w nie mógł temu zapobiec. Warunki te muszą zostać spełnione łącznie. We wszystkich innych wypadkach, osoba od której jest żądana przedmiotowa informacja, a która jej nie udziela, popełnia wykroczenia z art. 96 § 3 k.w.

Podnieść należy, iż każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej (art. 83 Konstytucji RP). W szczególności każdy właściciel lub posiadacz pojazdu ma obowiązek przestrzegania regulacji zawartych w ustawie Prawo o ruchu drogowym i kodeksie wykroczeń. Obwiniona jako właściciel przedmiotowego pojazdu miała i powinna mieć świadomość, że podlega przepisom prawa, a w tym przepisom ustawy Prawo o ruchu drogowym i kodeksu wykroczeń. Każdy właściciel, jak również posiadacz pojazdu, bierze na siebie prawną odpowiedzialność i obowiązki jako część regulacji dotyczących pojazdów mechanicznych, a odpowiedzialność taka obejmuje również obowiązek informowania o tożsamości osoby, której powierzony został pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Obwiniona w kierowanym do niej piśmie została pouczona o grożącej odpowiedzialności za wykroczenie z art. 96 § 3 k.w. w przypadku nie wskazania komu został powierzony dany pojazd do kierowania w oznaczonym czasie.

Odnośnie podnoszonego przez obwinioną uprawnienia do odmowy udzielenia informacji, argumentacja obwinionej jest błędna. W czasie kiedy Straż Miejska zwracała się do obwinionej z żądaniem wskazania osoby, która kierowała lub używała pojazdu, obwiniona nie miała statusu osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia drogowego ani też nie była świadkiem w związku z inną sprawą. W tym czasie czynności wyjaśniające były prowadzone przeciwko „nieznanemu sprawcy” w/w wykroczenia drogowego, o którego zidentyfikowanie zwrócono się do właściciela pojazdu.

Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z dnia 30 listopada 2004 r. (sygn. I KZP 26/04, opubl. OSNKW 2004/11-12/102), iż odpowiednie stosowanie - z mocy art. 41 § 1 k.p.w. - w postępowaniu w sprawach o wykroczenia przepisu art. 183 § 1 k.p.k., nie oznacza, aby osoba przesłuchiwana w charakterze świadka (składająca oświadczenie dowodowe w tym charakterze) w sprawie o wykroczenie mogła uchylić się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli jej udzielenie mogłoby narazić osobę dla niej najbliższą na odpowiedzialność tylko za wykroczenie. Może to uczynić jedynie wówczas, gdy odpowiedź ta mogłaby narazić osobę dla świadka najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. W konsekwencji, także osoba rozpytywana w sposób pozaprocesowy przez uprawniony organ, żądający od niej informacji, którą z mocy przepisu szczególnego ma obowiązek przekazać temu organowi, może odmówić udzielenia odpowiedzi, czyli nie udzielić określonej wiadomości, ale tylko wówczas, gdy owa odpowiedź (informacja) mogłaby narazić osobę jej najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, a nie za wykroczenie.

W niniejszej sprawie, Straż Miejska zwróciła się do obwinionej z żądaniem wskazania komu został powierzony pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, obwinionej nie przysługiwało zatem prawo do uchylenia się od udzielenia żądanej informacji. Odpowiedź na to pytanie, nie narażała bowiem nikogo na odpowiedzialność za przestępstwo, tylko za wykroczenie.

Obwiniona nie podając Straży Miejskiej informacji co do danych personalnych osoby, której powierzyła przedmiotowy pojazd w danym czasie, od czego się uchyliła, nie wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku prawnego, czym w konsekwencji wyczerpała znamiona wykroczenia z art. 96 § 3 k.w.

W świetle wszystkich powyższych okoliczności, wina obwinionej nie budzi żadnych wątpliwości. Zachowanie obwinionej wyczerpało znamiona wykroczenia z art. 96 § 3 k.w. W niniejszej sprawie, Straż Miejska w T. w trakcie prowadzonych czynności wyjaśniających w sprawie nieznanego uczestnika ruchu, którzy naruszył zasady ruchu drogowego, zwróciła się zgodnie z przyznanym jej w art. 129b ust. 3 pkt 7 ustawy Prawo o ruchu drogowym uprawnieniem do obwinionej jako do podmiotu zobowiązanego na podstawie art. 78 ust. 4 i 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym do wskazania personaliów tej osoby, której powierzony został pojazd do kierowania lub używania w danym czasie. Pismo obwinionej, które wpłynęło w dniu 26 listopada 2014 r. do Straży Miejskiej w T., zostało przez nią sporządzone w dniu 21 listopada 2014 r., a zatem w tym dniu obwiniona przedstawiła na piśmie Straży Miejskiej w T. swoje stanowisko w postaci odmowy udzielenia żądanej informacji, realizując tym samym w tym dniu znamiona zarzucanego jej wykroczenia.

W konsekwencji, mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że obwiniona swoim zachowaniem wyczerpała znamiona wykroczenia z art. 96 § 3 k.w. Sąd uznał przy tym, że w świetle całokształtu sprawy, obwiniona przypisane jej wykroczenia popełniła umyślnie, gdyż miała pełną świadomość ciążącego na niej obowiązku.

Wymierzając obwinionej karę Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Sąd wymierzył obwinionej karę biorąc po uwagę przesłanki z art. 33 § 1 i 2 k.w., jak również oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu i cele kary.

W pierwszej kolejności Sąd rozważył stopień winy obwinionej, uznając go za znaczny, albowiem można było oczekiwać od obwinionej zachowania zgodnego z prawem, rozsądnego i odpowiedzialnego, szczególnie z uwagi na jej wiek, doświadczenie życiowe i wykonywaną pracę.

Również stopień społecznej szkodliwości czynu, którego dopuściła się obwiniona, jest dość znaczny, albowiem sprowadza się de facto do „ukrycia” faktycznego sprawcy innego wykroczenia drogowego. Faktem jest przecież, iż wykroczenie tego typu jest nagminne, a przez to powinno spotykać się z adekwatną reakcją karną. Sąd wziął przy tym pod uwagę zachowanie obwinionej, jej możliwości zarobkowe i sytuację majątkową.

Określając wymiar kary Sąd kierował się także wskazaniami dyrektyw prewencji generalnej i indywidualnej. Określając wysokość kary grzywny Sąd miał na uwadze szczególne dyrektywy jej wymiaru wskazane w art. 24 § 3 k.w., wymierzając obwinionej G. B. na podstawie art. 96 § 3 k.w. karę grzywny w wysokości 500 zł.

Zdaniem Sądu, wymierzona kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu i nie przekracza stopnia winy obwinionej, winna osiągnąć pokładane w niej cele, szczególnie cele w zakresie prewencji indywidualnej i skłonienia obwinionej do przestrzegania porządku prawnego, wyrobi także przekonanie o nieopłacalności popełniania wykroczeń i nieuchronności sankcji.

  Na podstawie art. 118 § 1 k.p.w. i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 ze zm.) Sąd orzekł o kosztach postępowania, obciążając nimi w całości obwinioną w kwocie 150,- zł, w tym opłatą w kwocie 50,- zł, albowiem w sprawie nie zachodzą żadne okoliczności przemawiające za zwolnieniem obwinionej od tych kosztów.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w wyroku.